ارتودنسي به چه معناست؟

نامرتب بودن دندان‌ها دلايل مختلفي مي‌تواند داشته باشد. گاه فاصله دندان‌ها از هم زياد هست، گاه كوچكي فك مشكل‌ساز شده، در برخي موارد دندان‌ها فضاي كافي ندارند يا اين‌كه آسيب‌ديدگي باعث نامرتبي دندان‌ها شده. همچنين اصلاح جلو يا عقب بودن فك بالا يا پايين نيز مي‌تواند مسئله‌ساز شود كه براي اصلاح اين مسئله بايد به انجام ارتودنسي اقدام كرد. ابتدا به مرور روش‌هاي مختلف ارتودنسي مي‌پردازيم و در هر مورد ذكر مي‌كنيم كه هر روش مناسب چه دسته افرادي است تا پيش از مراجعه به متخصص ارتودنسي، پيش‌زمينه ذهني مناسبي داشته باشيد. اما فارغ از اين‌كه چه روشي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، مهم‌ترين نكته اين است كه متخصص ارتودنسي بايد روش مناسب را تشخيص دهد و روند درمان را انجام دهد (و نه دندان‌پزشك) و البته با توجه به ماهيت ارتودنسي، بسيار مهم است كه متخصص شما، علاوه بر مهارت فني، با ظرافت زيادي هنر كافي به خرج دهد تا نتيجه به مطلو‌ب‌ترين شكل ممكن حاصل شود.

روش ارتودنسي ثابت

در اين روش ادوات خاصي در دهان فيكس مي‌شود كه از براكت و سيم تشكيل شده‌ است و مي‌تواند از جنس سراميك يا فلز باشد. در اين روش، ابزار ارتودنسي ثابت در دهان شخص به‌ راحتي توسط افراد ديگر ديده مي‌شود و رنگ‌هاي مختلفي نيز دارد. همچنين در اين روش، فرد تحت درمان نمي‌تواند ادوات ارتودنسي را از دهان خود خارج كند و بايد در زمان‌هاي مشخص‌شده براي چكاپ به متخصص مراجعه كند.
اين روش مناسب افرادي است كه اهميتي به نمايان بودن ادوات ارتودنسي نمي‌دهند و در ضمن با توجه به ثابت بودن ادوات، بهداشت دهان و دندان را به‌خوبي رعايت مي‌كنند. از مزاياي اين روش مي‌توان به اين اشاره كرد كه هيچ صفحه پلاستيكي در سقف دهان وجود ندارد و حرف زدن و غذا خوردن فرد تحت درمان راحت خواهد بود.

روش ارتودنسي متحرك

تفاوت اين روش با ارتودنسي ثابت اين است كه در ارتودنسي متحرك، فرد مي‌تواند ادوات ارتودنسي متحرك را هر زمان كه خواست از دهان خارج كند، بنابر اين اثربخشي اين روش نيازمند همراهي دقيق فرد تحت درمان با متخصص ارتودنسي است تا نتيجه دلخواه حاصل شود. اين روش بيشتر براي اصلاح فرم فك و اصلاح مختصر فرم دندان‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در ضمن، اين روش عموما مناسب افراد ۱۱ تا ۱۴ ساله است.

روش ارتودنسي نامرئي

در اين روش، از دندان‌ها قالبي دقيق گرفته مي‌شود و ادوات ارتودنسي با موادي شفاف ساخته مي‌شوند و روي دندان‌ها قرار مي‌گيرند. به خاطر اين‌كه ادوات ارتودنسي شفاف است و به‌راحتي ديده نمي‌شود، به اين روش ارتودنسي نامرئي مي‌گويند. به دليل همين پنهان بودن هم، اين روش طرفداران زيادي دارت، اما براي آن‌كه در يابيد ارتودنسي نامرئي مناسب حال شما است يا نه، بايد به متخصص ارتودنسي مراجعه كنيد و مشاوره بگيريد.

روش ارتودنسي ديمون

ادوات ارتودنسي ديمون (Damon) همانند روش سنتي است كه از براكت و سيم تشكيل مي‌شود، با اين تفاوت كه در اين روش نيازي به مراجعه مرتب فرد تحت درمان به متخصص نيست، زيرا در روش سنتي، براكت‌ها با حركت تدريجي دندان‌ها بايد دوباره فيكس شوند، اما براكت‌هاي ديمون همزمان با تغيير شكل تدريجي دندان‌ها به‌ صورت خودكار تغيير موقعيت مي‌دهند. اين روش براي افرادي مناسب است كه اهميتي به نمايان بودن براكت‌ّها نمي‌دهند و همچنين وقت زيادي براي مراجعه مرتب به متخصص ندارند.

روش ارتودنسي فانكشنال

اگر دندان‌هاي فوقاني شما به علت ناهماهنگي فكي جلوتر از دندان‌هاي تحتاني قرار مي‌گيرند، ممكن است روش ارتودنسي فانكشنال براي رديف كردن دندان‌ ها به درد شما بخورد. اين روش نيز ادوات ثابت و متحرك دارد و جزو روش‌هايي است كه ادوات ارتودنسي در آن نمايان هستند. اين روش بيشتر به درد افرادي مي‌خورد كه مشكلشان به سبب ناهماهنگي فكي پديد آمده است.

روش ارتودنسي لينگوال

در روش لينگوال، همان براكت‌هاي ارتودنسي سنتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، با اين تفاوت كه ادوات ارتودنسي در پشت دندان‌ها و سمت زبان فيكس مي‌شوند و به همين دليل است كه اين روش لينگوال خوانده مي‌شود (لينگوا در زبان به معناي زبان است). از خوبي‌هاي اين روش مي‌توان به پنهان بودن ادوات ارتودنسي اشاره كرد و از معايب آن، دشوار بودن پياده‌سازي است. اين روش نيازمند جلسات درماني بيشتري است و قرار دادن ادوات در دهان فرد تحت درمان فرآيند بسيار دشواري است. ارتودنسي لينگوال بيشتر مناسب افرادي است كه تمايل ندارند ادوات ارتودنسي قابل ديدن باشد.
 
كدام روش بهترين روش براي رديف كردن دندان است؟
همان‌طور كه در توضيح روش‌هاي مختلف مطالعه كرديد، هر روش ويژگي‌هاي خاص خود و مزايا و معايب خاص خود را دارد و اين مقاله فقط براي اطلاع از چيستي هر روش نگاشته شده و اين‌كه پيش از مراجعه به متخصص، پيش‌زمينه ذهني مناسبي داشته باشيد. پس براي تصميم نهايي، بهتر است نزد متخصص ارتودنسي متبحر برويد و با يك جلسه مشاوره، مناسب‌ترين روش را انتخاب كنيد.